Sau những đợt mưa bão hay ngập lụt, môi trường ẩm ướt và ô nhiễm dễ tạo điều kiện cho nhiều mầm bệnh phát triển, đặc biệt là các bệnh liên quan đến da liễu.
Hình ảnh minh họa
Thời tiết ẩm thấp kéo dài cùng tình trạng ngập úng sau mưa bão khiến môi trường trở thành nơi lý tưởng cho vi khuẩn và ký sinh trùng phát triển. Khi da tiếp xúc với nguồn nước ô nhiễm chứa nước thải, dầu mỡ, xăng hoặc các hóa chất gia dụng như sơn (có thể chứa chì) hay thuốc trừ sâu, lớp bảo vệ tự nhiên của da dễ bị phá vỡ, dẫn đến viêm nhiễm và nhiều bệnh lý da liễu.
Một trong những vấn đề thường gặp nhất sau lũ là nhiễm trùng da do vi khuẩn hoặc nấm. Nguyên nhân chủ yếu là do người dân phải ngâm mình trong nước bẩn quá lâu, mặc đồ ẩm ướt hoặc có sẵn bệnh lý nền như tiểu đường, suy tĩnh mạch, rối loạn miễn dịch… Các dấu hiệu thường thấy gồm vùng da sưng đỏ, đau rát, rỉ nước, có mủ, đóng vảy vàng hoặc nâu.
Ngoài ra, việc thiếu nước sạch và phải tham gia dọn dẹp sau lũ trong điều kiện mất vệ sinh càng khiến nguy cơ tổn thương và nhiễm khuẩn da tăng cao. Vì vậy, việc chăm sóc và bảo vệ da đúng cách sau mưa lũ là điều vô cùng quan trọng để phòng tránh các bệnh lý về da.
Bệnh nấm da:
Hình ảnh minh họa: nấm kẻ bàn chân
Nấm kẽ chân (thường gọi là nước ăn chân) là bệnh lý phổ biến sau mưa lũ, khi da phải tiếp xúc lâu với nguồn nước bẩn. Môi trường ẩm ướt kéo dài tạo điều kiện cho vi nấm phát triển mạnh, đặc biệt ở những người thường xuyên phải lội nước hay mang giày dép ẩm. Tình trạng này khiến vùng kẽ ngón chân bị ngứa, bong tróc, nứt nẻ và đau rát, dễ tái phát nếu không được giữ khô ráo và điều trị đúng cách.
Nấm bẹn: Là tình trạng nhiễm nấm ở vùng da bẹn, thường biểu hiện bằng các mảng đỏ, ngứa, bong vảy và lan rộng dần với ranh giới rõ ràng. Bệnh dễ bùng phát vào mùa mưa khi quần áo bị ẩm, vùng bẹn không được thông thoáng hoặc đổ nhiều mồ hôi, tạo môi trường ấm ướt thuận lợi cho nấm phát triển mạnh.
Bệnh ghẻ: Do ký sinh trùng Sarcoptes scabiei (cái ghẻ) gây ra. Người bệnh thường xuất hiện mụn nước nhỏ, nốt đỏ ở các vị trí như kẽ tay, cổ tay, nách, vùng bụng hoặc bộ phận sinh dục, kèm theo cảm giác ngứa dữ dội về đêm. Bệnh có khả năng lây lan nhanh, đặc biệt trong các gia đình hoặc khu vực sinh hoạt chung, nhất là khi thời tiết ẩm thấp – điều kiện thuận lợi cho cái ghẻ sinh sôi.
Viêm da tiếp xúc: Sau mưa lũ, nước thường bị nhiễm hóa chất, chất thải công nghiệp hoặc các chất tẩy rửa độc hại. Khi da tiếp xúc trực tiếp với nguồn nước ô nhiễm này, người bệnh có thể bị nổi mẩn đỏ, sưng, ngứa và rát, gây cảm giác khó chịu kéo dài.
Tổn thương da và mô mềm: Khi di chuyển trong vùng ngập nước, người dân và lực lượng cứu hộ dễ bị trầy xước hoặc rách da do va chạm với vật nhọn, kim loại, rác ẩn dưới nước. Những vết thương hở này nếu không được vệ sinh và xử lý kịp thời có thể trở thành “cửa ngõ” cho vi khuẩn, ký sinh trùng xâm nhập, dẫn đến nhiễm trùng nặng, thậm chí có thể gây nhiễm khuẩn huyết nguy hiểm đến tính mạng.
Bên cạnh các yếu tố về môi trường, căng thẳng tâm lý sau mưa lũ cũng là nguyên nhân dễ khiến các bệnh da mãn tính như viêm da dị ứng, vẩy nến hay rụng tóc từng mảng bùng phát trở lại hoặc trở nên nặng hơn. Việc mất cân bằng tâm lý, lo lắng kéo dài có thể ảnh hưởng trực tiếp đến hệ miễn dịch và làm da dễ bị kích ứng hơn bình thường.
Biện pháp phòng ngừa:
-
Giữ cơ thể khô thoáng, thay và giặt quần áo sạch thường xuyên; tuyệt đối không mặc đồ ẩm.
-
Cắt ngắn móng tay, tránh cào gãi để hạn chế gây tổn thương da.
-
Giữ vệ sinh nơi ở, đảm bảo có nguồn nước sạch để sinh hoạt.
-
Tránh tiếp xúc với nguồn nước ô nhiễm hoặc nước tù đọng lâu ngày.
-
Nếu buộc phải đi vào vùng ngập nước, nên mang găng tay, ủng cao su hoặc quần áo bảo hộ.
-
Không để da tiếp xúc trực tiếp với nước khi có vết thương hở.
-
Khi bị trầy xước, rửa sạch bằng xà phòng và nước sạch, sau đó băng kín bằng băng chống thấm.
-
Nếu vết thương sưng đỏ, đau rát, chảy dịch hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng, cần đến cơ sở y tế hoặc chuyên khoa da liễu để được thăm khám và điều trị sớm.
